تصویر سازی چیست؟
تصویر سازی نوعی دکوراسیون یا توضیح بصری یک متن، مفهوم یا فرایند است که برای یکپارچه سازی در رسانه ها، (مانند پوستر ها، آگهی ها، مجلات، کتاب ها، مواد آموزشی، انیمیشن ها، بازی های ویدیویی و فیلم ها) استفاده می شود.
منشا کلمه تصویر سازی “illustration” از انگلیسی میانه، مشتق شده از کلمه ی “(illustration-(n” که ریشه ی فرانسوی لاتین دارد بوده و به معنای روشنایی، روشنگری معنوی یا فکری است.
تجلی هنر تصویرسازی در ایران:
هنر تصویرگری از دیرباز در ایران رواج داشت و امری مقدس به شمار میرفت. مانی نقاشی و پیامبر آئین مانوی در دوران حکومت ساسانیان، بود و کتابهای دینی خود را به منظور انتقال آموزهها و مفاهیم مذهبی به نقش و تصویر مزین میکرد. این سنت در دوران اسلامی نیز ادامه یافت و مورد حمایت و استقبال چشمگیر پادشاهان ایرانی قرار گرفت. هنر تصویرگری در ایران به چنان مرتبهای از اهمیت رسید که هرکدام از حاکمان کارگاهی جداگانه برای تولید نسخههای مصور در مرکز حکومت خود برپا و هنرمندان را از سرزمینهای مختلف برای کار در آنجا دعوت میکردند. در این مراکز هنری کار تصویرگری بسیار از آثار ادبی ایران انجام میشد که نتیجه آن امروز در شاهکارهایی چون شاهنامه طهماسبی، شاهنامه دموت و … قابل مشاهده است. این نسخ خطی راوی داستانها و حکایات منظوم و یا قصههای مذهبی بودند و نگارگران با توجه به مضامین آنها دست به تصویرسازی برخی از صفحات می زدند.
در دوران معاصر ایران نیز ردپای تصویرگری را بنوعی در سبکهای جدیدی چون مکتب قهوه خانهای و مکتب سقاخانه میتوان دنبال کرد. در نقاشی مکتب قهوه خانهای، نقال سفارش تصویرسازی از یک داستان دنبالهدار بر روی یک پرده بزرگ را به نقاش میداد. او که معمولا راوی داستانهای حماسی شاهنامه و یا مذهبی کربلا بود در ساعاتی مشخص در قهوه خانه حاضر میشد و شروع به روایتگری میکرد. نقال در هر بخش از نمایش، قسمتی از پرده نقاشی شده را باز میکرد تا با برانگیختن احساسات و عواطف تماشاچیان، پیوندی ناگسستنی میان آنها و داستان برقرار کند.
طبقه بندی انواع تصویرسازی:
«هنر تصویر سازی معاصر از اواخر قرن نوزدهم میلادی به دو شاخه تصویرسازی داستانی و تصویرسازی تبلیغاتی تقسیم شد که به تدریج با معرفی تکنولوژی بصری و وسایل ارتباطات جمعی نظیر سینما و دوربین های سینما توگراف و تلویزیون از تصویرسازی داستانی شاخه تصویرسازی متحرک که همانا پویانمایی باشد پدیدار گشت.
تصویر سازان به پنج گروه عمده تقسیم شده اند که عبارتند از:
تصویرسازان نشریات : (که در روزنامه ها و مجلات غالباً به عنوان کاریکاتوریست های اجتماعی سیاسی یا تصویرسازان خبری فعالیت دارند).
تصویرسازان کتاب ها: (که یا عنوان ها و موضوعات را به شکل طرح جلد یا مضامین داستانی را در کتاب های داستانی تصویرسازی می کنند).
تصویرسازان تبلیغاتی: (تصویرسازی پوسترهای تبلیغاتی، آگهی های تجاری و تصویرسازی مربوط به بسته بندی کالاهای مصرفی نظیر مواد غذایی و دارویی)»
تصویر سازی معاصر:
تصویرگری معاصر از طیف گسترده ای از سبک ها و تکنیک ها، از جمله نقاشی، کولاژ، مونتاژ، طراحی دیجیتال، چند رسانه ای و مدل سازی 3D استفاده می کند. اغلب تصویرگران معاصر به صورت مستقل کار می کنند. بسته به هدف، تصویر سازی ممکن است پر معنا، بسیار تکنیکی، سبک وار یا واقع گرایانه باشد.
حوزه های مختلف در تصویر سازی:
. تصویر سازی باستان شناسی
. تصویر سازی کتاب
. تصویر سازی گیاه شناسی
. هنر مفهومی
. تصویر سازی مد
. گرافیک اطلاعات
. تصویر سازی فنی
. تصویر سازی پزشکی
. تصویر سازی روایت
. تصویر سازی علمی
. طراحی فنی
تصویرسازی و روش های مختلف آن:
تکنیکهای تصویرسازی به معنی سبک کاری تصویرگر نیست بلکه منظور، توانایی او در اجرا وکار با ابزار گوناگون است. مانند تصویرسازی با آبرنگ، تصویرسازی با گواش و… . هر تکنیک حال و هوا و ویژگیهای مخصوص به خود را دارد و تصویرساز باید با توجه به موضوعات مختلف، تکنیکی مناسب برای انتقال هرچه بهتر مفاهیم بکار گیرد.
هنر تصویرسازی بطور کلی به دو شاخه تقسیم میشود: تصویرسازی دستی و دیجیتال. روشهای دستی همان تکنیکهایی هستند که در آنها از ابزار نقاشی مانند مدادرنگی، آبرنگ، گواش، پاستل و … استفاده میشود.
. تصویرسازی دیجیتال:
باتوجه به پیشرفتها و دستاوردهای نوین در طراحی نرم افزارهای کامپیوتری، اغلب رشتههای هنری از جمله تصویرسازی به سمت دیجیتالی شدن پیش میروند. امروزه برنامهها و اپلیکیشنهای جذاب وکارآمدی ساخته شدند که علاوه بر تامین تمام تکنیکها و ابزار دستی و سنتی برای هنرمند، سرعت عمل و کیفیت کار او را نیز بالا می برد.
. تصویرسازی با کلاژ:
کلاژ به معنی کنار هم چسباندن قطعات مختلف کاغذهای رنگی، روزنامهها، پارچهها و دیگر اشیاست که در نهایت منجر به خلق تصویری جدید شوند. «ازراجک کیتس» و «لئو لیونی» از پیشگامان این سبک بودند. امروزه تصویرسازی با کلاژ محبوبیت بسیاری در میان تصویرسازان دارد و خلاقیتهای جالب و جذابی در این تکنیک برای تصویرسازی ابداع شده است.
در یک کلام تصویرگری به منظور رساندن مفاهیم و پیامهای موجود در یک متن پدید آمد و تصویرگرانی که بتوانند در ذهن و افکار مخاطب خود نفوذ کرده و احساسات آنها را برانگیزند، همواره مورد توجه بیشتری قرار خواهند گرفت.
ویژگی های یک تصویر سازی خوب:
1. خاطره انگیز بودن:
این ویژگی عناصر زیبا و عاطفی را به ارمغان می آورد. واقعی بودن یک عکس رنگی یک نوجوان را به وجد می آورد. از این جهت یک عکس رنگی (مثل عکس یک منظره، چهره، یا فضای عادی که هر روز آن را مشاهده می کنیم) جذاب تر از یک طرح سیاه و سفید خواهد بود. با این حال طرح های رنگی که صادقانه انسان را به یاد واقعیت ها می اندازند، به اندازه ی عکس ها موثرند. علاوه بر آن، طرح ها به خاطر نیروی خاطره انگیز بودن خود، بیشتر در کتاب های کودکان عرضه می شوند. مثل برچسب ها که اصلی ترین پیام را به شکل نمادین، برجسته، و ساده بیان می کنند.
2. کیفیت پیام:
هنگامی که خلق تصویر با انگیزه ی تعلیم وتربیت و اهداف اطلاعاتی دقیق باشد، یک طرح رنگی می تواند از عکس موثر تر واقع شود. طرح ها اکثرا روی جزئیات تاکید بیشتری می کنند و عناصر مهم را برجسته تر نشان می دهند؛ حتی اگر سیاه و سفید یا متشکل از چند خط ساده باشند. گاهی اوقات برداشت کردن مفهوم واطلاعات یک طرح برای یک نوجوان و جوان راحت تر از فهمیدن یک عکس است.
3. وضوح و دقت:
تصاویر باید صادقانه آن چه در متن آمده را نشان دهند. آنان باید واضح و دقیق باشند و به ابهامات نیافزایند. از این جهت هم طرح ها از عکس ها موثر ترند. طراح می تواند طرح کلی از یک انسان یا شی را با برجسته نشان دادن عناصری که نویسنده قصد دارد آن ها را مشخص تر کند، ترسیم کند. می توان از طرح هایی جداگانه برای نمایش مراحل یک فرایند استفاده کرد. طرح ها باید تا حد ممکن به زندگی واقعی نزدیک باشند. تصویر کردن یک فانتزی می تواند مانع درک صحیح شود و ذهن مخاطب را از مسئله ی اصلی منحرف سازد. اسکچ ساده ترین نوع تصویر سازی و در عین حال کم اثرترین نوع آن است. با این حال در مراحل اولیه بسیار مفید است.