پیش از شروع مقاله بیایید به معرفی و بررسی هر یک از عناوین مورد نظر یعنی وبسایت و پورتال بپردازیم و همچنین ویژگی هر یک را بازگو کنیم. در ادامه با تدسا همراه باشید…

مفهوم وب سایت:

وب سایت‌ها نیز به مانند ما انسان‌ها دارای اسمی منحصر به فرد هستند که در دنیای وب به آن‌ها دامنه یا دامین گفته می‌شود. هر سایتی دارای یک دامین و یک شماره شناسایی منحصر بفردیا IP می‌باشد تا از باقی صفحات متمایز شود. همچنین پس از هر دامنه‌ی منحصر به فرد، آدرس سایت دارای یک پسوند می‌باشد که با آن به اتمام می‌رسد. در ایران رایج‌ترین این پسوندها com، ir، org و… می‌باشند.

صفحات وب عموما با HTML نوشته می‌شوند و در حقیقت کدهای HTML، سنگ بنای هر صفحه اینترنتی می‌باشند که با استفاده از پروتکل‌های PHP می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد. در واقع وظیفه این پروتکل گرفتن و انتقال دادن اطلاعات از سرور سایت به مرورگر جهت نمایش آن به کاربر می‌باشد.

پورتال چیست؟

پورتال معادل فارسی برای کلمه PORTAL است که در فرهنگ لغات به “دریچه“، “درگاه” و “مدخل” معنی شده است. اما کاربرد کلمه پورتال در تکنولوژی اطلاعات معنای متفاوتی دارد.

به بیان ساده تر، پورتال صفحه ای در وب است که امکاناتی را به صورت مجازی در اختیار کاربر قرار می دهد و دسترسی آسان را بدون توجه به محل فیزیکی در مورد هر چیزی که کاربر نیاز دارد، برای او فراهم می کند.

می توان گفت یک پورتال، درگاهی به دنیای مجازی است که به وسیله کاربر می تواند با استفاده از امکانات فراهم شده در آن، تمامی نیازهای خود را محقق سازد. مورادی همچون جستجو کردن ،خرید نیازهای روزمره، مدیریت حساب های بانکی، افزایش و کاهش اعتبار یک حساب اعتباری و یا به روزرسانی اطلاعات سخت افزاری از محل کار. آنها همه چیز را از طریق درگاهی واحد برای کاربران خود فراهم می سازند.

پورتال چند ویژگی اصلی دارد:

» تجمع اطلاعات
» هدف دار بودن اطلاعات
» دردسترس بودن اطلاعات
» دریچه ورود منحصر به فرد

یک پورتال همانند یک کامپیوتر شخصی، دیتاها، اطلاعات و خدمات متفاوتی را در یک صفحه وب واحد و به صورتی سازگار و کاربر پسند در دسترس می گذارد. این درگاه یک نقطه شروع یا صفحه اصلی مشخصی دارد که در ابتدا کاربران در زمان اتصال به وب، آن را مشاهده می کنند. با این تفاوت که بر خلاف یک کامپیوتر، پورتال این قابلیت را دارد که از به وسیله مجموعه گسترده ای از دستگاه ها همچون موبایل و تبلت که قابلیت اتصال به وب در آنها وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد.

ویژگی های وب سایت:

» پاسخ به سوالات متداول

مردم اصولاً سوالات زیادی دارند و دوست دارند که به سوالات آنها پاسخ داده شود، شما همانطور که از طریق ایمیل، نظرات در سایت و شبکه‌های اجتماعی، سوالات مختلفی را از مخاطبان‌تان دریافت می‌کنید. می‌توانید آنها را جمع‌آوری کنید و پاسخ‌های واضح و مختصر در سایت خود نمایش دهید.
سوالات متداول غالباً در خصوص: مواد مورد استفاده در محصولات، هزینه، پشتیبانی، هزینه حمل و نقل و راه‌های انتقال، تاریخچه شرکت و برند محصولات است.

» اختصاص یک فضای میزبانی خوب و مناسب

شما می‌توانید یک فضای میزبانی اختصاصی برای خود تهیه کنید و هر ماه هزینه آنرا پرداخت کنید. عدم داشتن فضای میزبانی خوب می‌تواند از جهات مختلفی برای شما ایجاد هزینه کند. یک سایت آهسته و کند، بسیار نا امید کننده و خسته کننده می‌شود. میزبانی ضعیف، ترافیک سایت را کم می‌کند و همچنین بر روی رتبه سایت هم تاثیرگذار است.

» درج لینک‌های شبکه‌های اجتماعی در سایت

توییتر، فیسبوک، لینکداین، اینستاگرام، تلگرام، پینترست، گوگل پلاس، آپارات و … شبکه‌های اجتماعی هستند که امروزه مورد استقبال بیشتر مردم واقع شده‌اند.
در حال حاضر بسیاری از شبکه‌های اجتماعی وجود دارند که شما برای رشد و پیشرفت خود در کسب‌و‌کارتان، لازم است که در این شبکه‌ها عضو باشید و اطلاعات آنها را در سایت خود قرار دهید. این کار در سئو سایت‌تان نیز بسیار تاثیرگذار است. فعالیت در شبکه‌های اجتماعی و نمایش لینک‌های ارتباطی آنها در وب‌سایت، برند شما را مطرح و شناخته شده می‌کند.

» قابل دسترس از طریق موبایل

گوشی‌های تلفن همراه دیجیتالی و تبلت، میزان ترافیک سایت را افزایش می‌دهند. زمانی که یک سایت قابلیت دسترسی با موبایل را داشته باشد، تعداد مراجعین به آن سایت افزایش می‌یابد.
اندی چو مدیر بخش توسعه موبایل بینگ می‌گوید، 70 درصد فرایندهای تکمیلی در سایت‌ها به صورت روزانه توسط موبایل ها انجام می‌شوند. این به این معنا است که افراد غالباً از طریق موبایل‌های خود، کارهای اینترنتی را انجام می‌دهند. اگر بخواهند خریدی انجام دهند، جایی بروند و … اکثراً با موبایل خود این کار را انجام می‌دهند. چو می‌گوید: اگر کسی در گوشی هوشمند خود یک رستوران را جستجو کند به احتمال قوی یک ساعت بعد غذای خود را در آن رستوران میل کرده است. بنابراین سایت شما باید در دستگاه‌های موبایل هوشمند، قابل دسترسی باشد.

فرانکل می‌گوید: تا 2 سال پیش طراحی وب سایت، طراحی برای کامپیوتر بود، اما در حال حاضر وب‌سایت‌ها طراحی می‌شوند برای هر وسیله‌ای که به اینترنت وصل می‌شود. حالا با توجه به اینکه تبلت‌ها و گوشی‌ها و لپتاب‌ها هر کدام دارای سایز و اندازه متفاوتی هستند. پس چگونه می‌توان این‌کار را انجام داد؟
(Responsive design) طراحی تعاملی: ریسپانسیو کردن یا طراحی تعاملی، باعث می‌شود تا سایت شما در هر سایزی نمایش داده شود و با همه صفحه نمایش‌ها سازگاری داشته باشد.
شما می‌توانید یک کد HTML را وارد کنید که باعث می‌شود تا نوار کناری سایت شما کشیده شود و 20 درصد از عرض صفحه نمایش را در بر گیرد و 80 درصد بقیه برای بدنه وب سایت شما باقی می‌ماند. ترتیب‌ها قابل تنظیم و تصاویر مقیاس پذیر بوده تا بتواند وب سایت را در دستگاه‌های بی‌شماری نشان دهد. شما می‌توانید از Mobify و سایر ابزارهای موجود برای ایجاد نسخه موبایلی سایت خود استفاده کنید.

» تامین امنیت سایت

شما باید به امنیت سایت خود اهمیت ویژه‌ای بدهید، اگر شما فروش اینترنتی دارید، نیازمند تلاش برای تامین امنیت سایت خود با یک گواهی ssl هستید. ssl ارتباط بین شما و مشتریان شما را رمزگذاری می‌کند تا ترس شما و مخاطبان‌تان را نسبت به ثبت اطلاعات از بین ببرد. از آنجایی که سرقت هویت در فضای اینترنت زیاد است، باید امینت سایت خود را جدی بگیرید.

» داشتن رابط کاربری ساده و جذاب

یک نقشه بدون علائم اختصاری، بی‌فایده است و یک سایت هم بدون راهبردی واضح، بی‌معنی و بی‌فایده است.
اطمینان حاصل کنید که از اسامی صحیح و منظقی برای صفحات مختلف سایت خود استفاده کرده اید. مثلاً: صفحه تماس با ما یا ارتباط با ما (اطلاعات تماس در آن موجود باشد)، در صفحه درباره ما (اطلاعات مربوط به تاریخچه شرکت شما وجود داشته باشد) و …
در هنگام توسعه استراتژی راهبردی سایت خود، باید راهی برای برقراری تماس یا ارتباط (call to action) را در نظر بگیرید. این یعنی چیزی که مردم دوست دارند در سایت شما ببینند، بتوانند در هر صفحه‌ای از سایت که هستند به راحتی به صفحه دلخواه خود راهنمایی شوند، سفارش خود را ثبت کتتد و به سهولت بتوانند با مجموعه شما تماس برقرار کنند. بتوانند در سایت شما عضو شوند، بتوانند به ایمیل‌تان دسترسی پیدا کنند، خدمات شما را ببینند، محصولات‌تان را مشاهده کنند و …
شما باید در سایت خود اهدافتان را به وضوح نمایش دهید. فرانکل میگوید: خودتان را به جای مخاطب و مشتری خود بگذارید. به این فکر کنید که آنها با مراجعه به سایت شما چه می‌خواهند؟ چه اهدافی دارند؟ در مورد اهداف مشتری بالقوه خود فکر کنید.
مخصوصاً زمانی که تصمیم دارید فروش آنلاین در سایت‌تان داشته باشید، باید رابط کاربری آن را بیشتر در نظر بگیرید، زیرا سایتی که فروش اینترنتی دارد باید به صورت تمام و کمال، امکانات و اطلاعات مورد نیاز را به صورت اینترنتی به مشتری ارائه دهد. تا مشتریان بتوانند به راحتی خرید خود را انجام دهند و به سایت شما اعتماد کنند.

» ارائه اطلاعات تماس

مطمئناً ثبت اطلاعات تماس در سایت، یکی از مهم‌ترین کارها است، بنابراین باید یک صفحه مخصوص به خود داشته باشد. میلز می‌گوید: تا به حال شده چند بار به سایت یک شرکت سر بزنید و با خود بگویید که چقدر سخت میشود با این شرکت تماس گرفت؟ او می‌گوید بنابراین نیاز است که در سایت خود یک صفحه مختص به اطلاعات تماس قرار دهید و همه اطلاعات، مثل: آدرس ایمیل، تلفن ثابت، در صورت نیاز تلفن همراه، فرم تماس و لینک شبکه‌های اجتماعی مخصوص به کسب‌و‌کار خود را در این بخش قرار دهید. تا افراد به راحتی بتوانند به اطلاعات تماس شما دسترسی پیدا کنند. زیرا هیچ چیز ناامید‌ کننده‌تر از عدم برقراری ارتباط با یک کسب‌و‌کار نیست. زیرا هدف همه کسب‌و‌کارها از طراحی وب سایت این است که تعامل خود با مشتریانشان را افزایش دهند.
زمانی که خواستید اطلاعات تماس و آدرس ایمیل و شبکه‌های اجتماعی‌تان را در سایت بگذارید، آنرا به صورت عکس در سایت قرار ندهید، باید قابلیت کلیک کردن روی آنها وجود داشته باشد، تا با کلیک بر روی آیکن‌های شبکه‌های اجتماعی، مخاطب به راحتی بتواند وارد صفحه مربوطه شود و فعالیت مورد نیازش را انجام دهد.

امروزه همه تلفن‌های همراه هوشمند، این قابلیت را دارند که شما بتوانید بر روی لینک‌های تماس کلیک کنید و مستقیماً با کلیک بر روی شماره، تماستان را ایجاد کنید. همچنین شما می‌توانید از گوگل اپ استفاده کنید و آدرس جیمیل مورد نظرتان را وارد کنید، تا کاربران از طریق کلیک بر روی آدرس ایمیل به صورت مستقیم وارد صفحه پیامرسان شوند.

پیشنهاد مطالعه: معرفی و بررسی سایت داینامیک

» داشتن نقشه راه منطقی و اساسی

مطمئناً، یک وبسایت باید از نظر ظاهری زیبا باشد. اما مهم‌تر از آن این است که در وحله اول نحوه کار کردن با سایت‌تان را مشخص کنید، قبل از اینکه حتی سرورتان را انتخاب کنید یا حتی یکی از کدهای HTML را تایپ کنید، لازم است که مشخص کنید که چه طرح و نقشه‌های برای سایت‌تان در نظر دارید. تجربه کاربری هم برای ارتباط کار با سایت مهم است و هم برای جستجوگرها. زیرا گوگل، علاوه بر محتوا ساختار سایت را نیز برای رتبه‌بندی در نظر می‌گیرید.
بنابراین شما باید از نظر بصری و ظاهری طرحی مناسب و منطقی انتخاب نمایید. تا افرادی که از سایت شما بازدید می‌کنند بتوانند به راحتی با آن ارتباط برقرار کرده و بتوانند منطق سایت شما را درک کنند و همچنین بتوانید در رتبه‌بندی گوگل بالا بیایید.

» انتشار اطلاعات صحیح و مرتبط با کسب‌وکار

جاش فرانکل طراح می‌گوید: “بزرگترین شکست افراد این است که آن‌ها سعی می‌کنند وبسایتی را که دوست دارند، بسازند و نه لزوماً وبسایت مورد نیازشان را” . به عنوان مثال: یک رستوران را در نظر بگیرید، فرانکل می‌گوید “همه افراد به نوع موسیقی، دکوراسیون رستوران و تنوع غذاهای آن علاقه دارند، اما از چیزهای اساسی مانند منو، اطلاعات تماس و دستورالعمل‌ها به صورت سرسری می‌گذرند.”
همه ما این را می‌دانیم، که یک رستوران برای اینکه بتواند در کارش موفق باشد نیاز دارد که یک منو از غذاهایش داشته باشد تا به وسیله آن بتواند به راحتی مشتریانش را از غذاهای رستوران مطلع و آگاه سازد. شما هم هر نوع کسب‌و‌کاری که دارید، این کار برای‌تان الزامی است. یعنی شما باید اطلاعات کامل مربوط به کسب‌و‌کارتان را در جایی داشته باشید تا با استفاده از آن مشتریان و مخاطبان‌تان را از نوع کاری که انجام می‌دهید آگاه سازید. مثلاً اگر شما شغل‌تان فروش محصول است، لازم است که از تمامی محصولات‌تان تصاویر مناسب و با کیفیتی تهیه کنید. همچنین اگر شما در صنعتی کار می‌کنید که خدمات خاصی را به مشتریان ارائه می‌دهید، مثلاً: خدمات پذیرایی عروسی، لازم است که تمامی کارها و امور انجام شده را با ریز جزئیات، در وب سایت خود قرار دهید.
مثلاً دارنده یک سالن زیبایی می‌تواند نظرات و پیشنهادات مشتریانش را در سایت قرار دهد، زیرا مخاطبان یک سالن زیبایی دوست دارند از کیفیت آن سالن اطلاعات کافی داشته باشند تا بتوانند بهتر تصمیم بگیرند. در نتیجه شما می‌توانید با قرار دادن نظرات مخاطبان در سایت، اعتماد مشتریان‌تان را بیشتر جلب کنید. سایت خود را با توجه به نیازها و علایق مخاطبان‌تان به صورت سفارشی‌سازی شده طراحی کنید تا بتوانید همیشه مخاطبان خاص خود را داشته باشید.

یک نکته مفید برای سایت شما این است که قبل از طراحی وب سایت خود، وب سایت رقبای‌تان را بررسی کنید، مثلاً اگر شما در زمینه تولید و فروش پوشاک فعالیت می‌کنید، نیاز است تا بهترین رقیب خود را در زمینه شغلی‌تان جستجو کنید و سایت او را نیز بررسی کنید و دلایل موفقیتش را بیابید، ببینید او از چه سبک محتوایی در سایت خود استفاده کرده که باعث جذب مخاطبان خود شده است.
وربی پارکر ( Warby Parker) می‌گوید: کوتاهی نکنید، گاهی یک یا دو جمله می‌توانند بسیار قدرتمند باشند. با توجه به نوع کسب‌و‌کارتان، با ثبت چند اطلاعات مهم در سایت خود، در کار خود نیرومند و پر قدرت شوید.

ویژگی های پورتال:

» شاید یکی از مهم ترین ویژگی های پورتال (Portal) آن است که حتی كم تجربه ترين کاربران بتوانند از اطلاعات و سرويس های ارائه شده استفاده كنند. با توجه به اینکه كاربرانی كه به پورتال مراجعه مي كنند، لزوماً كاربران حرفه ای اينترنت نيستند.

» يكي دیگر از ويژگی هاي پورتال دريافت اطلاعات از سايت های ديگر (Content aggregation) است. به عبارت بهتر پورتال اطلاعاتی كه در سايت ها و پايگاه های مختلف وجود دارد را سازماندهی كرده و نمايش می دهد.

» با استفاده از پورتال مي توان به يكپارچه سازی سيستم های مجزا كمك كرده و كاربران را برای استفاده از خدمات موجود ياری داد.

» ظاهر و ساختار پورتال به ازاء سلیقه هر كاربر قابل شخصی سازی (Customize) است.

» Sign on Single: مكانيزمی كه به وسيله آن كاربر می تواند تنها با يك بار ورود به سيستم، به تمام سرويس ها و اطلاعات محدوده خود دسترسی داشته باشد.

» تعيين سطوح دسترسی كاربران و نقش هر كاربر در سيستم، اين سطح دسترسی شامل بازديدكنندگان و مسوولين پورتال می باشد.

» ساختار پيمايش ساده به گونه ای كه كاربر با كمترين كليك، به مكان، سرويس و يا اطلاعات مورد نظرش دست يابد.

» ارائه مديريت گردش كار

» پرتال در هر زمان و هر مکانی، بدون توجه به محل فیزیکی کاربر در دسترس می باشد.

» پورتال به هیچ سیستم عامل و مرورگر خاصی وابسته نمی باشد.

پیشنهاد مطالعه: با چه ابزاری میتوان در بهبود سئو کار کرد؟

تفاوت های اساسی پورتال و وب سایت:

» پورتال به صورت دروازه ورود به یک بانک اطلاعاتی است. آنچه که مهم است، آن است که پورتال همواره ما را به سایتها یا پورتال های دیگر راهنمایی می کند و به خودی خود تنها یک راهنما است. برای همین است که در بعضی از موارد به پورتالها، Internet Yellow Pages می گوییم.
در حالی که یک وب سایت می تواند حاوی مقدار زیادی اطلاعات باشد که فقط بر روی آن سایت قابل دسترسی است.
ممکن است، وب سایت از امکاناتی مشابه یک پورتال برای جستجو و مدیریت داده ها استفاده نماید، اما آنچه که مهم است آن است که این داده ها عموما بر روی پایگاه داده های خود سایت قرار دارند.

» پورتال عموما” حاوی مطالبی است که جنبه اطلاعات عمومی دارد. داده هایی که از منابع مختلف بر روی یک پورتال جمع آوری می شوند، معمولا دارای پراکندگی فراوانی هستند. به همین علت، در بسیاری از پورتال ها، ابزارهایی مانند Directory قرار داده می شود تا این اطلاعات را طبقه بندی نماید.
از سوی دیگر داده های قرار داده شده بر روی یک وب سایت، اولا” از منابع محدودتری تامین می شوند و ثانیا” دارای پراکندگی زیادی نبوده، حول یک محور و موضوع مشخص دور می زند و به اصطلاح نخصصی تر هستند.

» پورتال یک سیستم کاربر محور است. به این معنی که تمام امکانات پورتال بر این اساس پیش بینی شده است تا جوابگوی نیاز های کاربران با سلایق، علاقمندیها، سنین و رده های کاری متفاوت باشد. امکاناتی مثل پست الکترونیکی، Chat، انجمنهای اینترنتی و … همه برای آن است که کاربران را به هر شکل ممکن به پورتال دعوت نماید.

در حالیکه یک وب سایت،یک سیستم Subjective یا موضوع محور است. درست است در هر وب سایت، امکاناتی برای کاربران مختلف پیش بینی می شود، اما باید به این نکته توجه داشت که کاربری که با یک وب سایت کار میکند باید به شکلی به موضوع وب سایت مرتبط یا علاقمند باشد.

یکی از مهمترین جنبه های تفاوت بین پورتال و وب سایت جنبه اقتصادی آن است. پورتال ها عموما” برای کسب درآمد ساخته شده اند. بیشتر پورتال ها درآمد های خود را از طریق تبلیغات کسب می نمایند.