مفهوم تحلیل بازار:
تحلیل بازار به اختصار یعنی بررسی، آنالیز و شناخت بازار، صنعت و یا بخشی از یک بازار تعریف شده. تحقیقات بازار یعنی بررسی، شناخت و تحلیل بازار هدف ( مشتریان)، رقبا ، رفتار مصرفی. تحلیل بازار (Market Analysis) یکی از قسمتهای کلیدی هر استراتژی بازاریابی در راه اندازی کسب وکار است، گزارش تجزیه و تحلیل بازار شما اگر به درستی تهیه شود، مسیر اصلی فعالیت های کسب وکار شما را مشخص خواهد کرد. با یک تحلیل بازار مناسب شما میتوانید سرمایهگذاران را جذب کرده، از خطرات موجود در مسیر کسب وکار دوری کنید و در نهایت مشتریان بیشتری بدست آورید.
چگونگی دستیابی به دادههای موردنیاز برای تهیهی گزارش تحلیل بازار خود:
تحلیل بازار برای صنایع و کسب وکارهای مختلف، متفاوت است. متأسفانه بیشتر اطلاعات مورد نیاز شما به راحتی قابل دستیابی نیستند. تخمین بعضی از موارد شاید مناسب به نظر برسد اما بیشتر اعداد و دادههای شما باید براساس اطلاعات واقعی باشد.
اگر کسب وکار شما راه اندازی شده و شروع به کار کرده است. مشتریان بالفعل شما به عنوان یک بازار در دسترس، منبع بسیار ارزشمندی هستند. میتوانید از طریق انجام تحقیقات بازار و تحقیقات اینترنتی و شبکههای مجازی برای گرفتن بازخورد در مورد عادات خرید، نیازها و دیگر اطلاعات روانشناختی و نیز شناخت بهتر رقبا استفاده کنید.
تحلیل بازار به دو صورت کمی و کیفی انجام می شود که در آن بازار هدف از جنبه های میزان ارزش بازار و سایز بازار،الگوهای اقتصادی مشتریان،میزان رقابت و الگوهای مصرف و خرید مورد ارزیابی قرار می گیرد.
چه مواردی را در تحلیل بازار (Market Analysis) در نظر بگیریم؟
تحلیل بازار باید شامل یک مرور کلی از صنعت شما، نگاهی به بازار هدف، تحلیل رقبای کسب وکار، پیش بینی های تجاری و هرگونه الزامات قانونی کسب وکار شما باشد.
برای انجام تحلیل بازار 5 قسمت زیر را در نظر بگیرید :
. مشتریان هدف وبخش های مختلف بازارهدف
. نیاز بازار
. رقبا
. موانع برای ورود به بازار
. قوانین حاکم بر بازار
اما قبل از شروع به تجزیه و تحلیل بازار، ابتدا به توصیف و بررسی چشماندازی از صنعت مورد نظر بپردازید: در این قسمت از تجزیه و تحلیل بازار، شما در مورد وضعیت کنونی صنعت خود و مسیر حرکت کسب وکارتان به طور کلی بحث میکنید. پارامترهای مربوط به بررسی صنعت شامل اندازه، روندها، چرخهی عمر و رشد پیش بینی شده میباشند.
. مشتریان هدف وبخش های مختلف بازارهدف:
شناخت دقیق بازار هدف در ابتدای کسب وکار شما ضروری است، بیشترصاحبان تازهکار در تجارت اشتباها چنین تصور میکنند که همهی مخاطبین جز بازار بالقوهی آنها هستند، و واضح است که چنین نیست.
در هنگام اندازه گیری بازار، نحوه نگرش و اندازه گیری بازار، بسته به نوع کسب و کار متفاوت خواهد بود. به عنوان مثال اگر کسب وکارتنها یک رستوران و یا یک مغازه است با نگرش محلی به ارزیابی و تحلیل بازار بپردازید. (یعنی بازار اطراف مغازه و یا رستوران را می سنجید و اندازه گیری می کنید) اما اگر برای یک مجموعه رستوران زنجیره ای به تحلیل بازار پرداخته اید، باید در سطح بزرگتر (کشوری) به اندازه گیری بازار هدف با توجه به نوع مخاطب رستوران زنجیره ای بپردازید.
هنگام اندازه گیری بازار، میزان خرید سالانهی محصولات و خدمات خود را توسط مشتریان محاسبه کنید و اندازهی بازار بالقوهی کسب وکار خود را بسنجید.
بسته به نوع بازار شما می توانید بخش های متفاوتی از بازار را نیز در نظر بگیرید.
حجم بازار و ارزش بازار دو فاکتوری هستند که هنگام اندازه گیری بازار باید مدنظر قرار گیرد، به زبانی دیگر “ تعداد مشتریان بالقوه و ارزش آنها “ در بازار با توجه به میزان رقابت در بازار باید به صورت جداگانه محاسبه شود.
ویژگیها و رفتارشناسی مشتری در بازار B2B یا B2C را در نظر بگیرید. ویژگیهای جمعیت شناختی در بازار B2C مانند سن، درآمد و محل سکونت و … همچنین آگاهی از خصوصیات روانشناختی درباره مشتریان موردنیاز است. شما باید بدانید علایق و عادات خرید مصرفکنندگان چگونه است و آیا شرایط کسب وکار شما برای رفع نیاز مشتریان هدف مناسب است؟
. رقبا Competitors:
مشخص است که شناسایی رقبایی که در مقابل شما ایستادهاند، تاکتیک هوشمندانهای است و در عین حال نقاط ضعف رقابت بازار را نیز نشان میدهد. آیا به مشتریان بازار، خدمترسانی کافی و مناسب صورت میگیرد؟ چه محصول یا خدمتی میتوانید عرضه کنید که کسب وکارهای مشابه شما نمیتوانند ارائه دهند؟
در تحلیل رقبا باید کاملا و شفاف به جایگاه برند رقبا در بازار و از دید مشتریان بالقوه پرداخته شود. نقاط قوت و ضعف رقبا را با توانمندی ها و ضعف برندتان مقایسه کنید. برای این کار گردش مالی،تعداد کارکنان، قیمت محصول، سایزشرکت رقیب، کیفیت، ارزش افزوده و…را در جدول مقایسه ای در مورد برند و سایر رقبا در نظر بگیرید.
واقعیت این است که شما به دنبال مشتریانی هستید که به نیازهایشان توسط رقبا پاسخ داده نشده است.
. موانع ورود به بازار:
مکان، میزان سرمایه، دسترسی آسان به مواد اولیه، تکنولوژی،…. از جمله موانع ورود به بازار هستند که در تجزیه و تحلیل بازار باید در نظر گرفته شوند.
» 2 سوال عمده در این بخش به صورت خلاصه «
چه چیزی موجب می شود که از بازشدن یک مغازه در کنار شما و از دست دادن 50% از مشتریان جلوگیری نمایید.
بعد از جوابگویی به سوال اول، اگر استارتاپ هستید چه عاملی موجب می شود که به بازار مورد نظر وارد شوید و موفق شوید؟
پاسخ به دو سوال فوق شما را با تمام جوانب موانع احتمالی برای ورود به بازار آشنا می سازد.
یا به عبارت دیگر جواب دادن به سوالات زیر به شمادر تحلیل بازار و بررسی تمام جوانب موانع احتمالی برای ورود به بازار کمک می کند:
خطرات بالقوهی ورود به بازار هدف شما چیست؟ هزینهی این ورود برای کسب وکار شما چقدر است؟ چه افراد دیگری میتوانند وارد بازار شما شوند؟
. قوانین Regulation:
قوانین هر بازار ( منظقه و کشور) از جمله مواردی است که هنگام تحلیل بازار و تصمیم برای ورود به آن باید در نظر گرفته شود.
چه نوع محدودیتهای قانونی و مقررات دولتی خاصی در بازارمورد نظرتان وجود دارد؟ همهی آنها را شناسایی کرده و چگونگی پیروی از این قوانین را نیز مشخص کنید.