وضعیت فعلی بازار بورس (1399/9/26)
. وضعیت بازار سرمایه وارد فاز پیچیدهای شده است. عوامل متعددی وجود دارد که پیشبینی بازار سهام را در 6 ماه دوم سال سخت میکند. البته این شرایط مختص بورس تهران نیست. تغییر و تحولات بینالمللی، وضعیت اقتصادی بسیاری از کشورها را تحت تاثیر قرار داده است. از این رو نه تنها در بازار سرمایه حتی در بازارهای موازی دیگر نیز امکان برنامهریزی وجود ندارد. اتفاقات اخیر در بورس این سیگنال را به بازار میدهد که تا یک ماه آینده نوسانات بازار ادامه داشته باشد. حتی در صورتی که اگر شرایط به همین منوال پیش رود از اوایل هفته بازار ملتهبی در انتظار سهامداران خواهد بود. اعلام خبر تحریم بانکهای ایرانی خود عاملی است که این روزها مورد توجه بورسبازان قرار خواهد گرفت. اگرچه بانکهای ایرانی از قبل نیز به دلیل تحریمها با محدودیتهایی مواجه بودند، اما اعلام این خبر در این مقطع پیامد منفی بر رشد سهام دارد. 50درصد سهامداران ایرانی از دانش و تجربه سهامداری برخوردار نیستند، از این رو اعلام این اخبار باعث ترس سهامداران شده و آنها را به سمت رفتارهای هیجانی سوق میدهد. از این رو به نظر میرسد از ابتدای هفته جاری، احتمالا سهام بانکیها با نوسانات بسیاری مواجه شوند. وضعیت گروه فلزات هم به همین صورت است. با توجه به اینکه نوسانات این صنایع تاثیر مستقیمی بر نوسان شاخص کل دارد احتمالا شاخص با نوسانات چشمگیری مواجه میشود که با توجه به شرایط پیش رو ریزش شاخص دور از ذهن نیست. اگرچه سقوط شاخص باعث رعب و وحشت سهامداران میشود اما اگر این فرود، آرام انجام شود بعد از مدتی شاخص به مدار صعودی برمیگردد و پای سهامداران بیشتری به بورس باز میشود. در این میان حرف و حدیثهایی نیز که در مورد نرخ بهره بانکی وجود دارد التهابات بازار را بیشتر میکند. در این شرایط صنایعی که با ارز و دلار سر و کار ندارند وضعیت بهتری در بازار سهام خواهند داشت و صنایع دارویی، غذایی و صندوقهای سرمایهگذاری گزینههای کمریسکتری برای سرمایهگذاری محسوب میشوند. صنایعی که برای فروش مجبور به دریافت ارز هستند احتمالا بعد از نوسانات قیمت ارز، سهامشان با افتوخیزهایی همراه خواهد بود و سرمایهگذاری در این صنایع برای سهامدارانی که به دنبال سودهای کوتاهمدت هستند گزینه منطقی نیست. در مجموع میتوان گفت واقعیت این است که شرایط بازار تا حدودی هیجانی شده است. سهمهای بزرگ در هفتههای اخیر با اصلاح مواجه بوده و برخی از سهمهای کوچکتر نیز بین ۴۰ تا 70 درصد اصلاح داشتهاند.
. شرایط فعلی بازار سرمایه صرفا تحت تاثیر عوامل اقتصادی نیست و عوامل سیاسی بر سر این بازار سایه افکنده است بهطوری که تاثیر عوامل سیاسی بر بورس در نیمه دوم سال تشدید میشود؛ اما بازار فارغ از همه اتفاقات سیاسی و بینالمللی متعادل خواهد شد و به آرامش میرسد. در چند ماه گذشته بازار با ریسکهای متعددی دست به گریبان بود. ریسک تغییر سریع قوانین و ریسک هسته معاملات پیامد منفی بر بازار گذاشتند؛ اما در دو هفته اخیر و با کند شدن روند تغییر قوانین وضعیت بازار و معاملات نسبت به ماه قبل بهبود یافته است اگرچه پیشبینی میشد گزارشهای 6ماهه اول سال محرک خوبی برای رشد دادوستدها رقم بزند. همانطور که مشاهده کردیم حجم معاملات افزایش یافته اما اینکه سهامداران در انتظار رشد شارپی قیمتها باشند تقریبا غیرممکن است. بورس تهران در ماههای ابتدایی سال جاری، بهعنوان سودآورترین بازار اقتصادی کشور حجم قابل توجهی از نقدینگی اشخاص حقیقی را جذب کرد. رکوردشکنیهای پیدر پی شاخص کل باعث شد، میلیونها نفر وارد بازاری شوند که روند طبیعی نداشت. اما با اصلاح قیمتها سرانجام بورس وارد مرحلهای خواهد شد که با منطق بیشتری سازگار است.معاملات دو هفته اخیر نشان میدهد بازار، هیجان فروش را پشت سر گذاشته و صفهای فروش به دنبال ارزندگی قیمتها به سمت جمعشدن هدایت میشود از این رو پیشبینی میشود بازار بر اساس ارزندگی قیمتها متعادل شود. سهامداران باید مطمئن باشند اگر شاخص سقوط کند، نزول چشمگیری نخواهد داشت. فراز و فرود شاخص، جزو جدا نشدنی بازار سرمایه است. موج جدید هیجانات آفت بازار محسوب میشود و نقطه منفی و تاریکی برای این بازار است. این در حالی است که هیجان در بلندمدت به نفع بازار نیست. موضوع مهم دیگری که بازار را با چالش جدی مواجه میکند نبود متولی حرفهای برای مدیریت این بازار بحران زده است. اگر بازار سهام با مدیریت بازار گردانان حرفهای هدایت شود قطعا اعتماد ازدست رفته به بورس بازمیگردد. در صورتی که در اقتصاد کلان کشور قیمت ارز مهار نشود و قیمت تورم انتظاری و نرخ بهره تغییرات شارپی را تجربه کنند، صنایع صادرات محور و دلار محور ازنظر سودسازی پیشتاز خواهند بود، اما اگر تغییراتی در وضعیت اقتصادی کشور رخ دهد وضعیت بورس تهران نیز تغییر میکند. اگر نرخ بهره و نرخ تورم آتی کنترل شود شرکتهای پروژهای و صنایع خودرویی سودبیشتری نصیب سهامداران میکنند.
بازار کی متعادل میشود؟
احسان حاجی، تحلیلگر بازار سرمایه هم درباره وضعیت احتمالی بورس در آینده در دنیای اقتصاد نوشته است: در پایان هفته شاخص کل به کف مستحکم یک میلیون و 500 هزار واحدی نزدیک شد که علاوه بر اینکه یک مرز روانی محسوب میشود، مورد وثوق و حمایت اغلب تحلیلگران تکنیکال نیز هست. بنابراین میتوان تقریبا با قطعیت بالایی گفت که فشار فروش و ترس فروشندگان تا حد زیادی در این نقاط تخلیه شده است و میتوان متصور بود در حوالی شاخص 5/ 1 میلیونی، بازار خالی از فروشنده خواهد شد. در این نقاط است که با تشکیل واگراییهای مثبت، شاهد تعادل بازار خواهیم بود. اما بهنظر میرسد بازار بیش از هیجان و صفوف خرید در این نقاط، به آرامش و افزایش حجم معاملات نیاز دارد تا خود را باز یابد. بنابراین انتظار میرود در هفته آینده بازاری متعادل و مثبت رقم بخورد.
انتظار رشد در نیمه دوم امسال:
امیر زنگنه، مدرس و تحلیلگر بازار سرمایه نیز درباره آینده بورس به دنیای اقتصاد گفته است: باید قبول کنیم رشد قیمتی سالیان اخیر سهام شرکتهای حاضر در بورس تهران بهخاطر شکوفایی اقتصادی نبوده و همواره این رشد در رابطه مستقیم با تورم و رشد دلار داخلی است. به این صورت که رشد دلار باعث بالا رفتن قیمت املاک، تجهیزات و سایر داراییهای شرکت شده و البته قیمت محصولات خروجی شرکت هم افزایش مییابد و از این طریق شرکتها سودده شده یا دارای آیندهای بهتر میشوند و از آنجا که سهامداران همواره درحال معامله آینده شرکتها هستند، این امر باعث رشد قیمت سهام شرکتها میشود.
وی تصریح کرد: برای نیمه دوم امسال، همچنان رشد قیمتی را برای شرکتهای بزرگ دولتی و شرکتهایی که افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها دارند انتظار دارم و البته پس از آن با رشد کامودیتیها و روشنتر شدن مفاد قرارداد ایران و چین برای شرکتهای صادرات محور خصوصا گروه معدنی، فلزی، پتروشیمی و پالایشی آیندهای روشن را متصورم.
دلار پیشران اصلی بازار سهام:
محمدجواد عبدالهی، کارشناس بازار سرمایه هم در این روزنامه نوشته است: محدوده یک میلیون و 500 هزار واحدی شاخص کل هم از نظر تکنیکالی و هم از نظر روانی حمایت مهمی برای شاخص محسوب میشود که در کنار جذابیت قیمتی تعداد زیادی از سهام بنیادی و سودساز بازار انتظار میرود این محدوده حمایتی حفظ شده و بازار به تعادل برسد. نرخ دلار همیشه پیشران اصلی بازار سهام بوده است. در کنار اقدامات حمایتی صورت گرفته رشد دلار بازار آزاد و رشد پیوسته دلار نیما و ثبت ارقام نزدیک به 22 هزار تومان در هفته اخیر در کنار روند صعودی قیمتهای جهانی کامودیتی، سهام دلاری و کامودیتی محور را در شرایط خوبی قرار داده که با ارزندگی این سهام بهخصوص در گروه پتروشیمی و فلزات اساسی میتوان به اتمام اصلاح و برگشت روند صعودی اما منطقی و آرام بورس امیدوار بود. بهنظر میرسد شروع برگشت بازار از سهام دلاری و کامودیتی محور باشد، اما در ادامه با بهبود جو کلی بازار، شاهد توجه سهامداران به سهام شرکتهای کوچک و متوسط ارزنده که شرایط بنیادی خوبی داشته و در روند صعودی بازار رشد کمتری را تجربه کردهاند باشیم.