مقدمه:
انتخاب نام برند یا نامگذاری برند یکی از مهم ترین مراحل در طراحی هویت یک برند است، چرا که اغلب، نقش اصلی را در میان عناصر اصلی برندینگ و جایگاه سازی (Positioning) را بازی میکند و تداعیات ذهنی قدرتمندی را در زمینه ی محصول یا خدمات به صورت فشرده، مختصر و مفید ارائه می دهد.
نامها جزو مؤثرترین ابزارهای ارتباط برند با مخاطبان به شمار می آیند. آگهی های تبلیغاتی معمولاً حداکثر به مدت پنجاه ثانیه نمایش داده میشوند، در حالی که مشتریان به سادگی تنها در مدت چند ثانیه نام برند را مورد توجه قرار میدهند و مفهوم آن را در ذهن ثبت می کنند یا آن را به حافظه ی خود می سپارند.
انتخاب نام مناسب برای یک برند تا چه حد دشوار است؟
به اعتقاد Ira Bachrach ، یکی از شناخته شده ترین مشاوران حوزه ی بازاریابی و مدیر شرکت مشاورهای Name Lab اگرچه بیش از ۱۴۰ هزار واژه در زبان انگلیسی وجود دارد، اما هر فرد آمریکایی به طور متوسط تنها با بیست هزار کلمه آشناست. به همین دلیل، شرکت مشاوره ی برندسازی Name Lab با انتخاب نام ها از میان هفت هزار واژه ی پر کاربرد در بیشتر برنامه های تلویزیونی و آگهی های تبلیغاتی، تلاش می کند تا از انتخاب نام های نامناسب برای برندها بپرهیزد. اگرچه ممکن است به نظر برسد که ترکیب هفت هزار واژه، گزینه های بسیار زیادی را پیش روی فرد قرار می دهد، اما از آنجا که همه ساله ده ها هزار برند جدید ثبت می شوند و به عنوان علائم تجاری مورد پشتیبانی های قانونی قرار می گیرند، انتخاب نامهای مناسب روز به روز دشوارتر می شود. به همین دلیل، انتخاب نام رضایت بخش برای یک محصول جدید میتواند فرآیندی دشوار و آزاردهنده باشد. بسیاری از مدیران پس از آگاهی از این نکته که نام های تجاری مورد نظر آنها قبلاً ثبت شده اند و به لحاظ حقوقی غیر قابل استفاده هستند، احساس میکنند؛ تمامی گزینه ها مناسب، قبلاً انتخاب شده اند!؟!
دشواری نامگذاری برند، شگفت انگیز نیست. شاید هر پدر و مادری درک کند که تا حد انتخاب نام برای فرزند دشوار است و همه ساله هزاران نوزاد روزهای متمادی بدون نام به سر میبرند، زیرا والدین آنها نتوانسته اند در مورد نام مناسب تصمیم بگیرند یا به توافق برسند. به ندرت پیش می آید که انتخاب نام برای یک محصول به سادگی انتخاب برند «Taurus» برای اتومبیلهای Ford باشد. Taurus ، کد مورد استفاده ی طراحان هنگام فرایند طراحی جزئیات این خودرو بود، زیرا مهندس ارشد و مدیر تولید این محصول هر دو در برج ثور به دنیا آمده بودند. تحقیقات بعدی نشان داد این نام به صورت اتفاقی ویژگیهای مثبت و مناسبی را در ذهن مشتری ها تداعی می کند و زمانی که به عنوان نام برند یک خودرو انتخاب شد، و شرکت Ford از هزاران دلار برای انجام تحقیقات و مشاوره ی نام گذاری برند خود رهایی یافت.
اصول انتخاب نام برند مناسب:
» هویت برند خود را بشناسید
برخی از اسامی برندها مانند دیزنی (Disney)، نام های تجاری هستند که به تاریخچه ی شرکت با مؤسسان آن شرکت اشاره دارند. افرادی که از این اسامی استفاده می کنند، به دنبال آن هستند که داستان اصلی برند خود را به مؤسسان اولیه شرکت مرتبط نمایند.
انتخاب اینگونه نام ها به کمک پررنگ کردن و مهم جلوه دادن نقش مؤسسان و بهادادن به چشم اندازهای شرکت منجر به ایجاد جوی مملو از اعتماد و ارتباط میان برند و مشتریان خواهند شد.
البته باید توجه داشت که این استراتژی نامگذاری برند، گزینه های انتخاب نام برند را محدود کرده و کمتر به ماموریت و جایگاه شرکت می پردازد. حال اگر قصد دارید که در این حوزه فراتر روید و این محدودیت ها را پشت سر بگذارید، پیشنهاد می کنیم که علاقه و ارزش های معمول مؤسسان برند را بشناسید. گاهی اوقات بهترین نامها از دل مؤسسان شرکت و ارزش های آنان بیرون می آید!
» به مخاطبان بازار خود فکر کنید
هدف شما ایناست که نام برند شما در میان مخاطبان شما مهم و طنین انداز باشد. بنابراین از هر آنچه که درباره مخاطبان خود میدانید استفاده کنید. تا بتوانید ارتباط نامهایی که به ذهنتان میآید را با واقعیت بازار مخاطبان تان اندازهگیری کنید و بسنجید.
» اسامی کوتاه انتخاب کنید
نام تجاری شما باید برروی زبان بنشیند. مردم نباید با گفتن نام شما به نفس زدن بیفتند. فقط کافی است به نام برخی از برندهای معتبر حاکم بر سراسر جهان فکر کنید. برندهایی مانند نایک، اپل، والمارت.
طبق یک مطالعه جالب که توسط یک کارگزار بیمه انگلیس انجام شده است طول متوسط نام یک شرکت حداقل باید 22 کاراکتر باشد. بیش از نیمی از مشاغل نام تجاری خود را بین 17 تا 24 انتخاب کردهاند.
در حالیکه این موارد ظاهرا طولانیتر از نامهایی مانند اپل یا نایک هستند همچنان پایینتر از این برندها قرار دارند.
کسبوکار شما نباید مانند یک جمله به نظر بیاید. مطمئنا در برخی موارد بهتر است شما از دو کلمه استفاده کنید اما این دو کلمه نیز بهتر است کوتاه باشد. به اسامی برندهایی مانند Quick Sprout و یا حتی Waffle House نگاه کنید. با وجود دو کلمهای بودن اما هردوی آنها کوتاه هستند و هنگام تلفظ زبان را اذیت نمیکنند.
مهمتر از همه اینکه انتخاب یک نام تجاری کوتاه باعث میشود مصرفکنندگان آن را راحتتر یادآوری کنند و به خاطر بسپارند. این امر به طرز شگفتانگیزی در مبارزات بازاریابی به شما کمک خواهد کرد.
» برای انتخاب نام برند از سایر زبان ها استفاده کنید
انتخاب نام برند میتواند از هر زبانی باشد، و اما توصیه می کنیم نام هایی را که تلفظ ساده و ساختار زبانی مناسبی دارند، انتخاب کنید. بسیاری از شرکت های موفق یک تلفظ منحصر به فرد را با تن صدای برند خود همراه ساخته اند، که عموما دارای معانی مرتبط با محصول و خدمت شرکت (در سایر زبان ها یا گویش ها) است. اگر محدودیت قانونی ندارید، به معانی نام انتخابی خود به زبانی دیگر که نام گذاری را خاص، به یاد ماندنی و جذاب می کند، فکر کنید. مانند نام برند “می ماس (Mimas) ” که نام یکی از قمرهای سیاره کیوان بوده و در عین حال هم آوا با ” ماست “به عنوان یکی از محصولات این شرکت نیز می باشد.
» از دیگران بخواهید که نام شرکت شما را تلفظ کنند
بعضی از شرکتها عمداً یک نام تجاری را که مشتریان به سختی آن را تلفظ می کنند انتخاب میکنند. این استراتژی پر خطر تلاش میکند تا شرکت را بهتر از رقبایش نشان دهد. اما مشاوران حرفهای کسب و کار ، نظری بر خلاف این دارند.
برای برندسازی با اسم مناسب، توصیه میکنم، اگر اسم شرکت که انتخاب کردید شبیه یک غلط املایی است، آن را از لیست انتخاب نامهایتان حذف کنید. من معتقدم یک نام تجاری همانطور که نوشته میشود، باید به سادگی هم تلفظ شود یا برعکس. در غیر اینصورت همیشه مجبور خواهید بود آن را با چندین بار با صدای بلند تکرار کنید.
تلفظ و به خاطرسپاری چنین نامهایی بدون تبلیغات سنگین ممکن نیست. علاوه بر اینکه این گونه اسامی، سرد و بی روح هستند.
» مطمئن شوید که اسم برند شما املای راحتی دارد
خودتان را در ذهن مصرفکننده قرار دهید و جای او بگذارید. به عنوان مثال آنها نام تجاری شما را در تلویزیون، رادیو یا هر جای دیگری میشنوند. سپس آن را به صورت آنلاین جستجو میکنند اما نمیتوانند شما را پیدا کنند زیرا املای صحیح نام تجاری شما را نمیدانند.
بهتر است نامهایی انتخاب کنید که املای مشخص و دقیقی دارد. زیرا حتی اگر مصرفکننده نام تجاری عجیب و غریب شما را که در جایی نوشته شده است ببیند بازهم ممکن است هنگام جستجو به خاطر نیاورد که آن را چگونه هجی کند.
» نام تجاری خود را به چیزی خاص محدود نکنید
در حال حاضر ممکن است استارت آپ شما روی محصول خاص یا مکان یا بازار خاصی هدفگذاری شده باشد. اما این به این معنی نیست که شما باید نام تجاری خود را به چیزی خاص اختصاص دهید. به عنوان مثال، تصور کنید که شما یک برند مد و فشن ایجاد میکنید که شلوار جین مردانه میفروشد. نامگذاری شرکت شما به عنوان «شلوار جین برای مردان» ایده بسیار بدی است.
یا مثلا شما در یک مکان براساس موقعیت فیزیکی فروشگاه خود نامگذاری را انجام دادهاید اما اگر بخواهید این مکان را تغییر دهید چه اتفاقی برای نام تجاری شما خواهد افتاد؟ به جای این کار اگر میخواهید ارتباطی با منطقه محلی خود داشته باشید آن را بعد از کلمهای مانند خیابان استفاده کنید و مطمئن شوید که املا و تلفظ راحتی دارد.
» از تشکیل کار گروه برای انتخاب اسم خودداری کنید
به نظر می رسد که درگیر کردن همه دوستان، خانواده، کارکنان، کارفرمایان و … در انتخاب اسم کار صحیحی باشد.
اما این شیوه مشکلات عدیدهای هم به همراه خواهد داشت:
اولین و واضحترین مشکل این که شما در نهایت مجبور خواهید شد که تنها یک اسم انتخاب کنید. و این ریسک وجود دارد که افراد از شما رنجیده خاطر شوند.
دوم اینکه شما معمولا اسمی را انتخاب می کنید که نتیجه جمع است و اغلب یک اسم خیلی معمولی خواهد بود.
روش بهتر این است که تنها افراد کلیدی را درگیر کنید – هر چه کمتر بهتر-
آنهایی که قلبا به فکر سود و انتفاع شرکت هستند را انتخاب کنید.
مطمئن شوید که هم از افراد راست مغز و هم از افراد چپ مغز استفاده کردهاید. زیرا استفاده صرف از افراد چپ مغز، منجر به این میشود که اسم انتخاب شده خیلی توصیفی شود.
از پروسه طوفان فکری استفاده کنید. به این معنی که تمامی پیشنهادها را جمع آوری نمایید. و سپس در زمان مناسب نسبت به حذف یک به یک گزینه ها اقدام نموده تا در نهایت به نام مناسب برای برندسازی برسید.
» رابطه خود را با طبیعت از یاد نبرید
شیفتگی ذاتی انسان ها به جهان طبیعت، آن را به منبع الهامی عظیم برای یافتن نام های احساسی تبدیل کرده است که همواره داستانی در پس خود دارند. طبیعت جایی است که انتقال پیام در آن به اشکال مختلف صورت می گیرد، به عنوان مثال شما می توانید به کمک آن خلوص، ناهمواری، اقلیم (سرد یا گرم)، یا حتی کیفیت مناسب را تعریف کنید.
با انتخاب این اسامی این امکان را پیدا می کنید تا نام برند خود را به کمک برانگیختن حس مشترک محبت و عشق به طبیعت، در ذهن مخاطبانتان ماندگار کنید. در این مرحله حتی می توانید به فعالیت های بازاریابی که در آینده منجر به معرفی بهتر نام برند شما خواهد شد، فکر کنید.
نام های برگرفته از طبیعت میتوانند به متمایز شدن نام برند شما از رقبایتان کمک کنند و پیام برندتان را به سادگی به مصرف کنندگان منتقل نمایند.
”آمازون” به عنوان یک مثال بارز در این حوزه شناخته می شود، نام این فروشگاه اینترنتی برگرفته از جنگلی با وسعت بسیار زیاد با تنوع جانوران و پوشش گیاهی متنوع و… است.
چه نامی بهتر از نام آمازون می توانست این مفاهیم را در قالب تنها یک کلمه به مخاطب القا نماید؟ در حال حاضر وب سایت آمازون بزرگترین فروشگاه اینترنتی دنیا است، به علاوه نام رود آمازون به عنوان بلندترین رود دنیا، برای ما تداعی گر پیشرو بودن این برند در صنعت کسب و کارهای اینترنتی می باشد. از سوی دیگر شرکت آمازون هماکنون طیف گستردهای از کالاها و محصولات از شیر مرغ تا جون آدمیزاد را توزیع میکند که دقیقا با تنوع زیستی گسترده جنگل های آمازون همخوانی دارد!
» از نام اماکن و مناطق جغرافیایی (Location) استفاده کنید
استفاده از نام اماکن و مناطق جغرافیایی نیزمانند طبیعت، می تواند ایده مناسبی برای نامگذاری برند به عنوان یک منبع الهام بخش باشد. سیسکو (Cisco)( برگرفته از سانفرانسیسکو (San Francisco) و هیمالیا (بر گرفته ازرشته کوه هیمالیا، به علاوه واج آرایی به کار رفته میان نام و شعار این برند (هیمالیا بر قله زیباییها) منجر به ماندگاری بیشتر این نام در اذهان افراد شده است) شرکت هایی هستند که از نام مناطق جغرافیایی برای انتخاب اسم تجاری خود استفاده کرده اند.
» تلفظ نام تجاری باید راحت باشد
ممکن است نام شما روی کاغذ خوب به نظر برسد اما وقتی صحبت آن میشود چه اتفاقی میافتد؟
پیش از این گفته بودیم که اسامی باید به راحتی هجی شوند. علاوه بر این باید به راحتی نیز تلفظ شوند. اطمینان حاصل کنید که وقتی آن را با صدای بلند میگویید با کلمات دیگر اشتباه گرفته نمیشود. نام تجاری شما نباید یک نام نامناسب به نظر برسد. در این مورد مثالی نمیآوریم و به شما اجازه میدهیم از تخیل خود استفاده کنید.
» بازخوردها را درمورد نام تجاری انتخابی خود جویا شوید
نیازی نیست که به تنهایی برای انتخاب نام تجاری خود تلاش کنید. مطمئنا میتوانید برخی ایدهها را مطرح کنید و در نهایت تصمیم خود را بگیرید. اگر یک تیم یا شرکای کاری دارید بهتر است یک بحث گروهی در این باره انجام دهید. ایدههای خود را یادداشت کنید و یک لیست با پنج یا نام تجاری بنویسید. سپس با خانواده و دوستان خود آن را مطرح کنید و ببینید چه بازخوردی میتوانید از آنها دریافت کنید.
» الهه ی درونی برند خود را بشناسید
همه ما ذاتاً علاقه ی زیادی به آشنایی با اسطوره ها، افسانه ها و مذاهب گوناگون داریم. به راستی که هر فرهنگ، مجموعه ای غنی از داستان های سمبلیک و نمادین دارد که سرشار از توصیفات زیبا برای راز بزرگ زندگی هستند. حال بیایید جور دیگری به این داستان ها نگاه کنیم! این اسطوره ها پر از ایده برای اسم برند هستند!
Nike نام الهه ی پیروزی یونان است. در سرتاسر دنیا به خصوص ایران، می توانید داستان ها و افسانه هایی را بیابید که پر از نام های اسطوره ای و بهترین منبع برای انتخاب نام برند هستند.
توصیه می کنیم که علم اسطوره شناسی را در زمینه نام گذاری برند و برندینگ دست کم نگیرید! پس سعی کنید جستجوی عمیق تری در این مباحث داشته باشید و به نام شخصیت ها بسنده نکنید تا نام های منحصر به فرد و هیجان انگیز بیشتری را بیابید. به عنوان مثال می توان به برند ایرانی Hugero اشاره کرد که نام خود را از نام کوه سبلان در کتاب اوستای زرتشتیان و سایر کتب به زبان پهلوی اقتباس کرده و به دنبال آن است که نامش را همچون سبلان (نماد درخشندگی ایران کهن) بر فراز ایران زمین به اهتزاز درآورده و جاودانه کند.
» تقلید و کپی برداری ممنوع
برای برندسازی باید متفاوت باشید. از اسم یک برند مشهور به هیچ وجه استفاده نکنید. تلاش نکنید با کمی اصلاحات و تغییرات بر روی برندهای معروف، برند جدیدتان را خلق کنید. چرا که نه تنها موجب بروز مسائل حقوقی میگردد، بلکه هر گونه تبلیغات و هزینههای مرتبط، نتیجه معکوس به همراه خواهد داشت.
» تحقیق روی سابقه نام انتخابی
حتی بهترین نامها، وقتی که توسط شخص دیگری مورد استفاده قرارگرفته باشد، بیارزش خواهد بود. استفاده از پایگاههای اطلاعاتی ومنابع رسمی به منظور حصول اطمینان از چنین موضوعی ضروری است.
خصوصا در مورد دامنه این نکته را حتما رعایت کنید. چون سوابق یک دامنه بد در گوگل، زمان، انرژی و هزینه زیادی برای شما در بر خواهد داشت. در دوره آنلاین کسب و کار اینترنتی پولساز در این موارد توضیحات زیادی دادم.
» از بازی با کلمات بپزهیرید
استفاده از استراتژی بازی با کلمات میتواند منجر به این شود که مشتریان به سختی شما را به یاد بیاورند و پیدایتان کنند. انتخاب اسامی با مزه ممکن در برندسازی، نتیجه معکوس داشته باشد. از نامهای منفی خودداری کنید. نام شما باید در افراد اشتیاق ایجاد کند.