QR Code ( کیو آر کد ) چیست؟

کیوآر کد یا رمزینهٔ پاسخ سریع (به انگلیسی: QR code) یک رمزینه ماتریسی (یا بارکد دوبُعدی) است که می‌توان آن را با پوینده‌های QR، تلفن همراه دوربین‌دار و تلفن هوشمند بازخوانی کرد. این بارکُد دربردارندهٔ چیدمانی از نقطه‌های مربع‌شکل ِ سیاه‌رنگ (با نام ماژول) بر روی زمینهٔ سفید است. دادهٔ نهفته می‌تواند نوشته، نشانی وب، پیامک، شماره تلفن، اطلاعات کارت ویزیت یا دادهٔ دیگری باشد.

چرا باید به کد QR اهمیت دهیم؟

بیش از نیمی از ما در حال حاضر گوشی های هوشمند داریم که این تعداد به صورت روزانه در حال رشد است، کد QR این پتانسیل را دارد که تنها با یک اسکن از راه دور، تاثیر عمده ای بر تبلیغات، بازاریابی و خدمات به مشتریان داشته باشد و حجم اطلاعات مشخصی از محصول را به سادگی بدست مشتریان برساند.

تاریخچه پرداخت با استفاده از کد QR

استفاده از QR Code برای پرداخت، اولین بار در سال ۲۰۱۲ توسط یک اپلیکیشن کیف پول الکترونیک انجام شد و در سال ۲۰۱۴ شرکت Tencent با اضافه کردن این ویژگی به پیام رسان WeChat به کاربران خود امکان دریافت و پرداخت از طریق QR code را داد. نسخه اولیه‌ی کد QR یک مربع ۲۱ در ۲۱ پیکسل بود که فقط اطلاعاتی با ۴ کاراکتر را در بر می‌گرفت. در حالی که نسخه‌ی اخیر کد QR یک مربع ۱۷۷ در ۱۷۷ پیکسل است که می‌تواند ۱۸۵۲ کاراکتر را در خود نگه دارد که این مقدار، معادل چند صفحه داده و اطلاعات است.

کد QR چه تفاوتی با بارکد UPC1D (یک بعدی) دارد؟

معمولا تعریف ما از یک بارکد مجموعه ای از خطوط عمودی می باشد ؛ بارکد دوبعدی (۲D) یا کد QR این امکان را دارد که داده ها در هر دو جهت ذخیره شوند و می تواند به صورت عمودی یا افقی اسکن گردد. همچنین بارکد (UPC / EAN) فروشگاه تا ۳۰ عدد را نشان می دهد، در حالیکه یک بارکد QR می تواند اطلاعاتی به وسعت ۷۰۸۹ عدد را ذخیره کند! این مقدار عظیمی از اطلاعات است که لینک دهی به چیزهایی از قبیل فیلم ها، فیس بوک یا توییتر و یا مجموعه ای از صفحات وب سایت های دیگر توسط کد QR را ممکن می سازد.

کد QR چگونه کار می‌کند؟

اطلاعات این بلوک‌ها که از مربع‌های سیاه و سفید کوچک‌تر تشکیل شده‌اند، می‌تواند به وسیله‌ی سنسور یک گوشی هوشمند خوانده شود. سه مربع بزرگ به منظور تراز تصویر عمل می‌کند، در حالی که مربع کوچک‌تر واقع در گوشه سمت راست، اندازه و زاویه‌ی تصویر را حین اسکن، به صورت عادی در می‌آورد. همان طور که در تصویر زیر مشاهده می‌کنید، نوار زرد و سبز نزدیک مربع‌های تراز، حاوی اطلاعات قالب‌بندی شده است و منطقه‌ی باقی‌مانده شامل داده‌های واقعی بوده که به کدهای باینری تبدیل می‌شوند و قبل از نمایش، خطاهای آن‌ها کنترل خواهد شد. داده‌های کدگذاری شده در مرحله‌ی اول می‌توانند در چهار حالت عددی، عدد و الفبا، بایت/باینری و کانجی خوانده شوند. ضمن این که اشکال دیگر اطلاعات هم می‌توانند با پسوندهای مناسب نمایش داده شوند.

کاربرد های QR CODE :

» اطلاعات تماس در کد QR

یکی از مهمتری کاربردهای کد QR ذخیره اطلاعات تماس شما می باشد. در این روش با اسکن این کد توسط تلفن های هوشمند اطلاعات تماس شما که میتواند شامل نام و نام خانوادگی، شماره تماس، آدرس، ایمیل، آدرس سایت و اطلاعات تکمیلی دیگر باشد، بازخوانی شده و کاربر قادر خواهد بود تا مستقیما این اطلاعات را در لیست تماس خود ذخیره نماید.
مهمترین کاربرد این نوع کد QR قراردادن آن برروی کارت ویزیت می باشد. در این روش با اسکن کد از روی کارت ویزیت شما افراد به راحتی اطلاعات تماس شما را ذخیره کرده و نیازی به نوشتن مستقیم آن در گوشی خود نخواهند داشت.

» معرفی یک رویداد

شما میتوانید نمایشگاهی هنری و یا جشن عروسی خود را توسط کد QR به دیگران معرفی کنید. در این حالت اطلاعاتی مانند عنوان رویداد، توضیحات، تاریخ شروع و پایان، زمان برگزاری و محل برگزاری مراسم بر روی کد QR ذخیره خواهد شد. این روش برای استفاده در تراکت های تبلیغاتی و معرفی استارت آپ ها بسیار مناسب می باشد.

» آدرس ایمیل یا شماره تماس

این کد که بسیار ساده و کم حجم خواهد بود تنها شامل آدرس ایمیل یا شماره تماس شما میشود و کاربر با اسکن آن ایمیل شما را در تلفن همراه خود مشاهده خواهد کرد. ممکن است در مقایسه با سایر کاربردهای کد QR این روش بنظر بی استفاده برسد و بکارگیری اطلاعات کامل تماس جذاب تر باشد، ولی در بسیاری موارد شما ترجیح میدهید تنها از طریق ایمیل با مشتریان خود در ارتباط باشید و قراردادن سایر اطلاعات تنها موجب سردرگمی افراد خواهد شد.

» موقعیت جغرافیایی در کد QR

استفاده از کد QR برای نمایش یک موقعیت جغرافیایی خاص بر روی نقشه های گوگل روش مناسبی برای معرفی آدرس شرکت شما یا محل برگزاری همایش ها می باشد. با اسکن این کد توسط افراد و در صورت اتصال به اینترنت، مستقیما به نقشه های گوگل و محل مورد نظر شما راهنمایی خواهد شد. تصویر سمت راست در عکس ابتدای همین مقاله یک نمونه کاربرد QR برای تعیین موقعیت جغرافیایی می باشد که با معرفی طول و عرض جغرافیایی محل دقیق مورد نظر شما را تعیین میکند.

» ارسال پیام کوتاه با کدهای QR

یکی از جذاب ترین کاربردهای کد QR ارسال پیام کوتاه از تلفن همراه افراد می باشد. این کد شامل شماره مورد نظر شما و متن پیام خواهد بود که با اسکن آن توسط افراد یک پیام کوتاه برای ارسال به شماره و با متن مورد نظر شما بر روی تلفن ایجاد میشود که با تایید کاربر ارسال خواهد شد.

» کاربرد QR برای نمایش متن

استفاده از کد QR جهت نمایش یک متن یا پاراگراف درهای بسیاری را برای شما، در جهت کاربرد خلاقانه از آن خواهد گشود. بعنوان مثال در یک بازی فکری از کدهای QR برای نمایش راهنمایی ها و کمک های جانبی به کاربر استفاده شده بود.
کیو آرهای متنی بطور معمول میتوانند تا 1900 کاراکتر فارسی و یا 7000 کاراکتر عددی را در خود ذخیره کنند.

» اطلاعات و تنظیمات شبکه Wifi

یکی از خدمات رایج رستوران ها و کافی شاپ ها ارائه اینترنت رایگان در محیط داخلی خود می باشد. در این روش با اسکن کد QR توسط کاربر، تمامی تنظیمات شبکه Wifi شما شامل رمز عبور آن بصورت خودکار بر روی تلفن همراه انجام شده و افراد میتوانند به راحتی به شبکه داخلی شما متصل شوند. شما میتوانید با بکارگیری کد QR در منو رستوران یا کافی شاپ، مشتریان خود را شگفت زده کنید.

» ارجاع به آدرس صفحه اینترنتی

پر استفاده ترین و اولین کاربرد کد QR ارجاع به یک آدرس اینترنتی مشخص می باشد. برای استفاده صحیح از آن، کاربر باید به شبکه اینترنت دسترسی داشته باشد تا با اسکن کد شما به آدرس از پیش تعیین شده در آن راهنمایی شود. این آدرس میتواند سایت شما یا صفحه شما در یکی از شبکه های اجتماعی و یا هر آدرس دیگری در اینترنت باشد. در انتهای همین مقاله یک نمونه کد برای ارجاع به صفحه اینترنتی قرار داده شده است.
یکی از روش های خلاقانه در کاربرد کد QR بعنوان ارجاع به آدرس اینترنتی، تعریف یک آدرس کوتاه مشخص و همیشگی در کد می باشد. با این روش شما میتوانید حتی پس از چاپ این کدها آدرس ارجاعی را تغییر دهید. تنها کاری که باید انجام دهید ریدایرکت کردن آدرس کوتاه به آدرس مورد نظر خود می باشد. همچنین با نصب یک سیستم آمارگیر ساده بر روی این آدرس تعداد ورودی صفحه از طریق کد QR را نیز محاسبه خواهید کرد.

تمام روش های ذکر شده در این مقاله کاربردهای معمول کد QR می باشند. شما میتوانید با استفاده از خلاقیت و متناسب با نیاز خود، کاربردهای گوناگونی برای هریک از روش های ذکر شده ایجاد کنید.