تاریخچه طراحی گرافیک در ایران:
گرافیک در معنای لغت بمعنی ترسیمی و نگارشی است.و در دو مفهوم قدیم (سنتی) و جدید(نوین) متمایز میگردد که در مرز بین این دو پدیده چاپ قرار دارد. در ادامه با مقاله سایت تدسا ( بنیاد اموزش مجازی ایران ) همراه باشید.
کشور باستانی ایران ( پرشیا ) با یک تمدنی کهن یکی از پایه گذاران در عرصه طراحی گرافیکی و هنر است.
امروزه موزه های سراسر جهان دارای نمونه های زیبا و تاریخی از طراحی گرافیک ایرانی بر روی فلز و یا ظروف سفالی- مهرها -کاشیها- گچ بری – فرش ابریشم ها و انواع لباسها میباشند.
بعضی از نمونه های این هنر باستانی دارای شهرت و آوزاه جهانی میباشند و طرحهای روی فرش با سفال- نقاشی- مینیاتوری خوشنویسی و مصور سازی کتابها به عنوان آثار ایرانی کاملا قابل تشخیص هستند.
در پیش از صد و پنجاه سال پیش میرزا فتحعلی آخوند زاده (1190 -1257 ه ش) بر اثر تحصیل زبان، آشنایی و ترجمه ی آثاری از شکسپیر و مولیر ؛ اولین نمایشنامه را در خاور میانه می نویسد ، منظور اینکه از عمر تئاتر در ایران بیش از دو قرن نمی گذرد (4). اوانس اوگانینس آبی و رابی را در1309 می سازد ، و با احتساب اولین فیلمهایی که میرزا ابراهیم خان عکاسباشی از از دربار قاجار گرفته بیش از صد سال از عمر سینما نیز نمی گذرد. همچنین عکاسی پویا نمایی و دیگر هنرهایی که بر اثر ارتباط با غرب وارد ایران شده اند . حال اگرما نیز تاریخ گرافیک را بر پایه چاپ و انتشار و ورود ماشین چاپ به ایران فرض کنیم و پیشینه کهن تصویر سازی، کتاب آرایی، مهر سازی ، طراحی نقوش ، چاپ پارچه و عیدی سازی را نیز نادیده بگیریم ودر شمار نیاوریم ،( این درست زمانی است میرزا حسن خان غفاری ” صنیع الملک ” روزنامه دولت علیه ایران را طراحی می کند) پس گرافیک لااقل عمری هماورد با تئاتر، عکاسی ، سینما و دارد . اما باور نادرست در سال های دور آن را حقیر شمرده و آن را نقاش تبلیغاتی ، تبلیغاتچی نام نهاده و در ارج ننهادن و نادیده گرفتن تاریخ آن همت گمارده است امروزه حر فهای مشابه را بارها از طراحان گرافیک به کررات شنیده ایم که گرافیک را دسته بندی می کنند گروهی را هنرمند و گروهی بازاری می شمرند ، بارها شنیده ایم می گویند پوستر تئاتر- که قدیمی ترین پوستر های ایران را شامل می شود – تاریخی ندارد ،پوستر های سینما را طراح طراحی نمی کرد ، طراحی حروف نداریم ، پژوهشگر نداریم ، پوستر سیاسی نداریم و در نتیجه ی همه این حرفها گرافیک ما تاریخی ندارد هفتاد سال است و الی آخر ” نمی دانم این نداشته ها چه سودی برای چه کسی دارد؟
طراحی آگهی اولین بار در سال 1908 در تهران آغاز شد و از آن پس طراحی گرافیک ایران به تدریج سبک غربی را پیش گرفت دانشکده هنرهای عالی در سال 1941 در دانشگاه تهران تاسیس شده و دورههای هنری گرافیک و طراحی در آن ارائه گردید طی سالیان گذشته فارغالتحصیلان این دانشکده بیشترین کارگاههای گرافیک کنونی در تهران را تاسیس کرده اند.
امروزه علاوه بر این دانشکده چهار موسسه تحصیلات عالیه دیگر به همانند 6 مدرسه هنر و که در آنها رشته طراحی گرافیک عرضه میشود وجود دارند که بالغ برهزار دانشجو در هر سال پذیرش میکنند این رقم دال بر گسترش طراحی گرافیک در رشتههای گوناگونی همانند چاپ آگهی سینما و تلویزیون در ایران میباشد.
در سال 1964 اولین نمایشگاه گرافیک در تهران زمینههای برگزارش و از آن پس طراحان گرافیک ایران آثارشان را در دو بخش گروهی یا انفرادی به طور منظم به میگذارند در سال 1978 اولین دو سالانه طراحی آسیایی در تهران گشایش یافت و در آن کارهایی از تمام کشورهای آسیایی به نمایش در آمد متاسفانه به علت آشفتگیهای بوجود آمده همزمان با انقلاب اسلامی ایران فعالیت این نمایشگاه متوقف شد- اولین دو سالانه طراحان گرافیک ایران در سال 1988 و دومین آن در سال 1999 در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار گردید. جدا از نمایشگاه نام برده سه نمایشگاه بینالمللی تصویر سازی کتاب کودکان نیز در تهران برگزار شد. همچنین طراحان گرافیک ایران آثارشان را به نمایشگاههای بینالمللی مانند دو سالانه پوستر ورشو در سالانه پوستر lahti در فنلاند و نمایشگاه Bratislava در اسلواکی به معرض نمایش گذاشتند.
